Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết đẹp, ý nghĩa theo phong tục truyền thống 3 miền.

Theo phong tục truyền thống, trên bàn thờ của mọi gia đình Việt đều bày mâm ngũ quả để thờ cúng ông bà tổ tiên, với mong muốn một năm bình an, may mắn. Vậy mâm ngũ quả có ý nghĩa gì và cách bày mâm ngũ quả ngày Tết đẹp, ý nghĩa theo phong tục truyền thống sẽ như thế nào?

Mỗi loại quả ở mâm ngũ quả có những ý nghĩa riêng. Và văn hóa ở mỗi miền Bắc, Trung, Nam sẽ có những loại quả và các cách bày mâm ngũ quả khác nhau. Mời các bạn cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây của chúng tôi để biết rõ hơn về mâm ngũ quả ngày Tết của Việt Nam nhé.

Ý nghĩa của mâm ngũ quả ngày tết

Ý nghĩa của mâm ngũ quả ngày tết.

Mâm ngũ quả ngày Tết được có nguồn gốc từ đạo Phật và khi được nhắc nhiều trong Vu Lan bồn (Ullambana Sutra) tượng trưng hình ảnh “trái cây 5 màu”. Nhà Phật có quan niệm là 5 màu quả là tượng trưng cho ngũ thiện căn bao gồm:

• Huệ căn (sáng suốt): Tinh thần luôn sáng suốt, suy nghĩ thấu đáo.
• Niệm căn (ghi nhớ): Có trí nhớ tốt, thông minh.
• Định căn (tâm không loạn): Tinh thần ổn định, kiểm soát tốt cảm xúc.
• Tấn căn (ý chí kiên trì): Biết nhẫn nại, phấn đấu hết sức để hoàn thành mọi việc.
• Tín căn (lòng tin): Thể hiện sự tin tưởng.

Bên cạnh đó thì theo quan niệm của người Việt Nam và văn hóa của phương Đông nói chung thì mâm ngũ quả thể hiện 5 yếu tố ngũ hành là Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ, những yếu tố cấu thành nên vũ trụ. Và con số 5 trong phong thủy tượng trưng cho sự đủ đầy cho sự sống. Vì thế, ở mâm ngũ quả ngày Tết thường được bày 5 loại trái cây, hoặc là các số lẻ.

Ý nghĩa những loại quả được bày trên mâm ngũ quả.

Ý nghĩa một số loại trái cây.

Tùy thuộc từng địa phương mà những loại quả và cách bày mâm ngũ quả sẽ khác nhau. Thông thường thì sẽ gồm những loại quả sau:

• Chuối xanh: Màu xanh sẽ tượng trưng cho hệ Mộc,  với ý nghĩa gắn kết, che chở và đùm bọc lẫn nhau.
• Quả Thanh long: Có ý nghĩa rồng mây hội tụ, thể hiện sự cát tường và thịnh vượng.
• Quả Đu đủ: Biểu tượng của sự no đủ và cuộc sống đầy đủ.
• Quýt/quất: Sẽ mang lại ý nghĩa là đón năm mới với nhiều may mắn, làm ăn thuận lợi.
• Xoài: Tượng trưng cho sự đầy đủ, không phải thiếu thốn.
• Quả Sung: Mong muốn sự sung túc và đầy đủ về tiền bạc, sức khỏe.
• Quả Bưởi: Có ý nghĩa cho Phúc lộc và sự viên mãn.
• Lê và đào: Tượng trưng của sự thăng tiến và thành đạt.

Cách bày mâm Ngũ quả ngày tết theo phong tục truyền thống

Mặc dù mỗi vùng miền và địa phương thường có các cách trưng bày mâm ngũ quả ngày Tết khác nhau. Nhưng nhìn chung mâm ngũ quả là một nét văn hóa vô cùng đẹp của người Việt ở cả 3 miền. Nó còn thể hiện cho lòng biết ơn, thành kính của con cháu đối với tổ tiên, các bậc tiền bối, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn. Và cũng thể hiện cho thành quả của sự lao động miệt mài cả năm của con cháu dâng lên bề trên.

Cách bày mâm ngũ quả miền Bắc

Cách bày mâm ngũ quả ở miền Bắc.

Người miền Bắc có cách bày mâm ngũ quả theo thuyết ngũ hành theo văn hóa phương Đông đó là: kim-mộc-thủy-hỏa-thổ nên mâm ngũ quả cũng phải phối theo 5 màu tương ứng là:  trắng, xanh, đen, đỏ và vàng.

Người miền Bắc không quan trọng là nhiều hay ít, các gia đình sẽ sắm đủ các loại quả sao cho thuận theo ý nghĩa và sắp xếp, bài trí chúng xen kẽ với nhau sao cho đẹp mắt là được.

Thông thường thì mâm ngũ quả của họ thường có 5 loại quả bao gồm: chuối, đào, bưởi, quýt và hồng.

Cách bày các loại quả phổ biến ở miền Bắc.

Hiện nay, các loại trái cây rất là đa dạng và người ta cũng không cứng nhắc về “ngũ quả” nữa vì vậy mâm ngũ quả ngày càng phong phú hơn, có thể tăng lên thành bát, cửu, thập quả… Cho dù bày biện bao nhiêu loại quả đi chăng nữa thì người ta vẫn gọi là mâm ngũ quả.

Cách bày mâm ngũ quả miền Trung

Cách bày mâm ngũ quả ở miền Trung.

Miền Trung thuộc vùng có khí hậu khắc nghiệt nhất cả nước và thường xuyên gánh chịu bão lũ, hạn hán, và việc đất đai cằn cỗi nên rất ít cây trái. Vì vậy, người miền Trung không quá câu nệ hình thức, cách bày trí mâm ngũ quả hay ý nghĩa mâm ngũ quả bày trong ngày Tết, và thường là có gì cũng nấy sao cho trái cây tươi ngon, chủ yếu để thể hiện lòng thành tâm dâng kính tổ tiên.

Mâm ngũ quả ở miền Trung thường có các loại quả như: chuối, dứa, thanh long, dừa, cam, mãng cầu, dưa hấu,…

Mâm ngũ quả phổ biến ở miền Trung. 

Cách bày mâm ngũ quả ở miền Nam

Cách bày mâm ngũ quả ở miền Nam

Các loại hoa quả ở miền Nam rất phong phú, người dân nơi đây thường chọn 5 loại quả: Đu đủ, táo, xoài, mãng cầu, sung, dừa…để bày mâm ngũ quả với mong muốn là “Cầu sung vừa đủ sài“. Còn có cách bày mâm ngũ quả là có thêm chân đế là 3 quả dứa (trái thơm) để thể hiện sự vững vàng và mong muốn con cháu đầy nhà. Và trên bàn thờ ở các gia đình thường hay bày thêm cặp dưa hấu xanh vỏ và đỏ lòng để tượng trưng cho lòng trung nghĩa, trinh tiết của con người phương Nam.

Cách bày trí mâm ngũ quả phổ biến ở miền Nam.

Ở miền Nam, họ thường kiêng kị bày một số loại quả theo cách phát âm tên gọi mang ý nghĩa xấu như:

• Chuối: phát âm sẽ giống chúi là thể hiện sự nguy khó và làm ăn không phất lên được.
• Lê, táo:  Làm ăn lê lết, dễ đổ bể và thất bại.
• Quả cam: “quýt làm cam chịu”

Cách chọn các loại quả để bày trong mâm ngũ quả ngày Tết

Tốt nhất nên chọn quả mới chín tới để có màu sắc tươi và bày được lâu, chọn quả không bị dập, trầy xước và còn cuống và lá.. khi mua quả về không nên rửa quả vì sẽ làm quả nhanh bị héo hoặc hỏng nếu có chỗ đọng nước.

• Chọn nải chuối xanh bày mâm ngũ quả thì nên chọn nải có màu xanh đậm, cong đều và quả căng bóng. Không nên chọn những nải đã chín, có màu xanh nhạt, có quả mềm và dập nát.

Cách chọn nải chuối xanh.

• Chọn bưởi bày mâm ngũ quả: Quả phải có màu vàng đẹp, không bị nám và có dáng đều.

Cách chọn quả bưởi đẹp.

• Cách chọn quả phật thủ bày mâm ngũ quả: Quả rắn chắc, có nhiều ngón tay dài, móng nhọn và vỏ tươi sáng, mùi thơm nhẹ

Cách chọn quả Phật thủ bày trong mâm ngũ quả.

• Cách chọn quả dưa hấu bày mâm ngũ quả ngày tết: Chọn quả có cuống nhỏ, núm dưa hấu tròn đều và hơi lõm, quả có vỏ căng tròn và sọc đen nổi rõ; nếu phần bên dưới quả càng bé, càng lõm sâu thì dưa sẽ càng ngọt.

Cách chọn quả dưa hấu đẹp và ngon.

• Cách chọn quả xoài: Chọn quả phải tươi và có màu đều, đẹp, cầm vào chắc tay, quả có da căng bóng, không bị bầm dập và sần.

Cách chọn quả xoài.

• Cách chọn trái thơm bày trên mâm ngũ quả: Chọn quả có màu vàng sẫm hoặc cam nhạt, lá của trái thơm xanh, và quả có độ cứng vừa phải.

Cách chọn trái thơm đẹp.

Kết luận

Qua bài viết này, chắc chắn bạn đã biết được  cách bày mâm ngũ quả ngày Tết đẹp, ý nghĩa theo phong tục truyền thống ở 3 miền Bắc – Trung – Nam. Sẽ giúp bạn hiểu hơn về nét văn hóa đặc biệt trong ngày Tết Nguyên Đán của người dân Việt Nam. Hi vọng bạn sẽ có thêm những kiến thức để bày biện mâm ngũ quả ngày Tết cho gia đình mình đầy đủ và đẹp mắt trong dịp tết Nguyên Đán sắp tới. Cảm ơn bạn đọc đã theo dõi!

Liên hệ chúng tôi tại

Email: [email protected]

Website: Salemagiamgia

Facebook: Sale mã giảm giá